Budowa domu energooszczędnego zyskuje na popularności, a coraz więcej osób zainteresowanych jest domami pasywnymi. O jakich elementach należy pamiętać, tworząc taką konstrukcję? Okazuje się, że w grę wchodzi nie tylko podstawowy materiał budowlany, czy grubość murów, ale również użyta stolarka okienna. W naszym artykule odpowiadamy na pytanie: czym charakteryzują się okna pasywne? Wyjaśniamy, jak je wybrać, by były maksymalnie funkcjonalne, ekonomiczne i dostosowane do potrzeb inwestora.
Co oznacza pojęcie pasywnych okien?
Dom pasywny to nowoczesny budynek, którego konstrukcja ma zagwarantować użytkownikom niskie zapotrzebowanie na energię, przy wysokim komforcie cieplnym. Niestety, źle dobrane okna mogą doprowadzić do strat ciepła sięgających nawet 30%. Dlatego tak ważne jest, aby również stolarka okienna była wykonana w technologii pasywnej. Czym powinna się wyróżniać? Przede wszystkim musi wykazywać poziom izolacyjności cieplnej w granicach Uw< 0,8 W/(m²xK). Ważny jest także inny niż w przypadku klasycznych rozwiązań rodzaj zastosowanych w środku szyb. Elementy te powinny mieć dość duży współczynnik przepuszczalności energii słonecznej przy jednoczesnym braku tzw. nawiewników.
W budowie domu pasywnego ogromne znaczenie ma także samo rozmieszczenie okien. Zaleca się, by największe przeszklenia znajdowały się na wystawie południowo-wschodniej. Po stronie północnej nie powinno być ich w ogóle, lub powinny być one małe. Dlaczego? Szyba wykorzystana w oknach pasywnych działa w sposób zbliżony do kolektorów słonecznych. Pobiera ciepło z padających na nią promieni i wykorzystuje je do ogrzania pomieszczeń. Taki model działania połączony z pozostałymi rozwiązaniami technologicznymi powoduje znaczny spadek zapotrzebowania energetycznego – z około 180 KWh/m2 do 15 KWh/m2.
Jakie są rodzaje okien pasywnych?
Podobnie jak w standardowych oknach, stolarka pasywna może być wykonana z różnych materiałów. Niektóre z nich to drewno, aluminium, czy PCV. Praktyka dowodzi, że najlepszym rozwiązaniem jest zakup okien aluminiowo-drewnianych, łączących zalety obu materiałów. W przypadku okien pasywnych ważna jest także tzw. konstrukcja wieloszybowa, która wyróżnia się zastosowanie trzech lub pięciu elementów, które podnoszą jakość izolacji termicznej i akustycznej.
W budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej niezależnie od rodzaju stolarki/ tworzywa, z którego wykonane są ramy stosowane są szyby zespolone na bazie szkła mineralnego, często powierzchnia szyb pokrywana jest specjalnymi powłokami tak, aby uzyskać szkło niskoemisyjne z jeszcze lepszymi parametrami termoizolacji. Natomiast w obiektach przemysłowych i użyteczności publicznej jak łączniki budynków oraz hale sportowe wykorzystywane są coraz częściej poliwęglany komorowe w postaci płyt i paneli. Płyty i panele komorowe z poliwęglanu dzięki swojej wielościennej konstrukcji cechują się dużą izolacyjnością. Montowane są one w ramach aluminiowych z przegrodami termicznymi, co poprawia ich właściwości termoizolacyjne.
Najgrubsze płyty i panele stosowane w budownictwie mają grubość 60 mm, a ich współczynnik wynosi U= 0,80 W/m2K. Przy przeszkleniach fasad o dużej powierzchni można uzyskać współczynnik dla całego okna/przeszklenia bliski 0,8 W/m2K, gdyż profile ciepłe o mniejszej niż panele 60 mm termoizolacji mają bardzo mały wpływ na parametry cieplne całego okna/fasady. Przy zastosowaniu podwójnej warstwy paneli komorowych z poliwęglanu np. grubości 40 mm i montażu w ciepłych profilach możemy uzyskać współczynnik U=0,57 W/m2K. Przykładem zastosowania takich przeszkleń są elewacje w budynku lodowiska Egna Ora – Lodowisko EGNA ORA – EGNA BZ – Włochy, Architekt: DETASSIS, rok montażu: 2010 (dwie ściany tego obiektu – główne wejście i po lewej stronie od wejścia – wykonane są jako double skin).
Przewodnictwo cieplne naświetli – wartości współczynnika u – w/m2k
W zależności od potrzeb i wymagań termoizolacji stawianych naświetlom proponujemy zastosowanie jednej warstwy paneli SEPLUX 40 5X z profilami FW lub SEPLUX 9P profilami TT z przekładką termiczną oraz podwójnej warstwy – „Double skin” SEPLUX 40 5X lub SEPLUX 9P z zachowaniem dystansu pomiędzy panelami, również z TT-Profilami. Na wartość współczynnika U dla okna mają wpływ zastosowane materiały i jego wielkość.
Czym kierować się przy wyborze okna pasywnego?
Wybierając okna pasywne, należy wziąć pod uwagę nie tylko ich rozmieszczenie, czy ilość warstw szyb energochłonnych. Ich dobre funkcjonowanie uzależnione jest od poprawności ich także montażu oraz wielkości otworu okiennego, do którego montujemy okno, ilości zastosowanych kotew i ich rozstawu, a także montażu taśm paroszczelnych i paroprzepuszczalnych.
W przypadku okien przemysłowych i w obiektach sportowych bierzemy pod uwagę wymagania co do wartości współczynnika przenikania ciepła dla określonego typu budynku. Przy przeszkleniu fasad o dużych powierzchniach zastosowanie paneli komorowych z poliwęglanu jest korzystniejszym ekonomicznie rozwiązaniem. W porównaniu do stolarki aluminiowej oszczędności mogą sięgać nawet 50% kosztów. Jednocześnie możliwe jest zachowanie wysokich parametrów termoizolacji – współczynnik U poniżej 0,8 W/m2K, który wymagany jest dla okien pasywnych.